کونگ فو به هنر رزمی چینی و مکانی به نام معبد شائولین باز می گردد.
واژه کونگ فو از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول « کونگ» یا« گونگ» به معنای کار، فعالیت، شایستگی یا دستاورد وبخش دوم « فو» که در زبان چینی به معنای انسان است و گاهی به عنوان پسوند به کار می رود.در نتیجه معنای کونگ فو را می توان « دستاورد انسان» و یا « فعالیت و تلاشی که با صرف زمان و انرژی قابل توجه بدست می آید» در نظر گرفت.
تاریخچه پیدایش کونگ فو
ورود بودیهارما و یا به گفته چینی ها تامو از هند به معبد شائولین چین را می توان آغازی برای شکل گیری کونگ فو دانست. راهب تامو در واقع جهت تعلیم آموزه های مذهبی به جوانان( راهبان) معبد در آنجا حضور داشت. وی که متوجه ضعف جسمانی راهبان شده بود، با اختراع ۱۸ حرکت فیزیکی و تعلیم حرکات، سعی داشت وضعیت جسمانی آنان را بهبود بخشد. بعدها این حرکات وارد درس ها و تعلیمات آن ها شد و اساس هنرهای رزمی کونگ فو را تشکیل داد.
بعدها شاگردان راهب تامو پس از فراگیری این حکات شروع به گسترش آن ها کردند و در مدت زمان کوتاهی معبد شائولین به خواستگاه کونگ فو تبدیل شد و این هنر زیبا به تدریج در سایرمعابد گسترش پیدا کرد. با گذشت زمان سبک های دیگری از کونگ فو به وجود آمد که سرتاسر چین رواج یافت و به عنوان هنر ملی این کشور شناخته شد.
لباس مخصوص کونگ فو
طراحی لباس
لباس کونگ فو به گونه ای طراحی شده است تمام قسمت های بدن را بپوشاند. برای جذب عرق بدن معمولاً جنس نخی و الیاف طبیعی جهت دوخت استفاده می شود. در طراحی کمرشلوار کونگ فو به محافظت مهره های قوس کمری ستون مهره توجه شده است تا هنگام وارد شدن نیرو و فشارهای زیاد سبب جلوگیری از لغزیدن مهره ها به روی هم شود ومهره ها را ازآسیب دیدگی محافظت کند.
طراحی قسمت مچ پای شلوار نیز به گونه ای است که به محکم نگه ذاشتن عضلات و زردپی های مچ پا کمک می کند و مانع از ایجاد آسیب دیدگی در این قسمت ها می شود. پارچه مورد استفاده در این هنر، از استحکام و دوام زیادی بهره مند بوده و با کمک طراحی خاصی که دارد، میدان حرکتی دست ، پا و تنه را برای حرکات کونگ فو تامین می کند.
رنگ لباس
لباس کونک فو سیاه رنگ است. ازمنظر علمی این رنگ جاذب انرژی است و از هدر رفتن انرژی و گرما جلو گیری می کند . البته رنگ سیاه در کونگ فو از اهمیت خاصی برخوردار است .این طور تعبیر می شود که رنگ سیاه در برابر رنگهای دیگر ایستادگی کرده و مانع از نفوذ رنگهای دیگر در خود می شود، از سویی رنگ سیاه سبب حفظ انرژی در خود شده و بدین ترتیب مانع از خستگی و کوفتگی عضلات و نیز پیری زود رس بدن می شود.
نشان کونگ فو توآ
هلال سرخ بالای مشت بیانگر نبرد تا آخرین قطره خون برای مطالبه آزادی و استقلال انسان است. نماد مشت در میان دایره ی سیاه بیانگر قیام است، خیزشی از دل سیاهی ها و جهالت و دشمنی ها و هر آنچه که سبب شده نسل امروزی از خود بیگانه شود و در بند اسارت زندانی گردد. در این جا مشت نشانه وعلامت تجاوز و تعدی نیست، بلکه دفاع و مبارزه را به صورت نمادین نشان می دهد که از شکل آن کاملا مشهود است.
انواع سبک های مختلف کونگ فو
در اینجا به معرفی 10 تا از معروف ترین و پرکاربردترین سبک های کونگ فو می پردازیم.
1-سبک شائولین (少林功夫)
کونگ فو شائولین هم در خود چین و هم در سایر کشورها جزو شناخته شده ترین و معروف ترین سبک ها به شمار می رود. اصالت این سبک کونگ فو متعلق به معبد شائولین است. این معبد واقع در کوهستان سونگ سن (Songshan) در شهر دنگ فنگ (Dengfeng) و استان هنان (Henan) می باشد. این سبک کونگ فو در حقیقت تلفیقی از اندیشه و حکمت بودایی به همراه کونگ فو چینی و انواع سبک های زیر مجموعه آن است. مهارت های ابتدایی کونگ فو شائولین عموما شامل چند حرکت ساده مانند ضربه زدن ، غلتیدن ، پرش و چندین حرکت دیگر است.
2- سبک تای چی چوان (太极拳)
با وجود سابقه طولانی که دارد ، هنوز هم طرفدار دارد و در برخی از مناطق و شهرهای چین آموزش داده می شود و عموم مردم از آن استقبال می کنند.
این سبک تلفیقی از هنرهای رزمی مختلفی با هم است. در این سبک برای افزایش قدرت درونی حرکات باید بسیار آرام و با طمانیه انجام شوند.
3- سبک وینگ چون چوان (咏春拳)
این سبک از قوی ترین و قدرتمندترین سبک های کونگ فو به شمار می رود که منشا آن به اوایل دهه 1700 از معبد شائولین بر می گردد. سادگی از اصول اساسی سبک وینگ چون می باشد ؛ این به معنای وجود تکنیک های ساده تر و با پیچیدگی کمتر است. اعتقاد بر این است که میان کارایی و پیچیدگی حرکات رابطه معکوسی وجود دارد، یعنی هر چه تکنیک های مورد استفاده ساده تر باشند، کارایی و تاثیر بیشتری نیز دارند.
4- سبک باگواژانگ (八卦掌)
باگواژانگ از سبک های باطنی و ملایم کونگ فو به شمار می رود که “دونگ های چون” در اوایل قرن ۱۹ میلادی به عنوان یک هنر رزمی ، آن را به جهان معرفی کرد. تمرکز این سبک از کونگ فو بر روی تعامل ذهن و حرکات جسمی است و غالبا شامل حرکات آهسته و روان است.
5- سبک زینگ یی چوان (形意拳)
زینگ یی چوان یکی از قدیمی ترین سبک های هنرهای رزمی است. سبک به قدرت داخلی رزمی کار توجه ویژه ای دارد. ویژگی خاص سبک زینگ یی را می توان تهاجمی و پر تحرک بودن حرکات آن دانست و ادای حرکات غیرقابل پیش بینی.
6- سبک چوی لی فوت (蔡李佛)
چوی لی فوت از هنرهای رزمی چینی و یکی از انواع مهم کونگ فو است که چان هیانگ آن را ابداع کرد.
چان هیانگ ، برای انتخاب نام سبک خود از نام دو استاد خود استفاده کرده است. یعنی چوی فاک و لی یاوسان و کلمه فوت که به معنای بودیسم به کار گرفته شده است. چوی لی فوت شامل تکنیک های دست بلندی است که از شائولین کونگ فو برگرفته شده و با ضربات پا همراه می شود.
7- سبک باجی چوان (八极拳)
سبک باجی چوان در شهر کانگژو (Cangzhou) در استان هی بی (HeiBei) چین ریشه دارد. باجی چوان برخلاف تای چی چوان شامل تکنیک های انفجاری و کوتاه است.ارتباط نزدیکی میان این سبک با سیستم آموزش های نظامی وجود دارد.
8- سبک مانتیس دعاگو (北螳螂拳)
“وانگ لنگ” (Wang Lang) از پدیدآورندگان این سبک است. دلیل نام گذاری نام این سبک را می توان به شباهت حرکات آن به مانتیس یا همان آخوندک دانست.تمرکزسبک مانتیس بر حرکات دست و پا است و به چابکی و سرعت عمل کونگ فوکار توجه ویژه ای دارد.
9- سبک نان چوان (南拳)
سبک نان چوان که با نام نان فنگ چوان هم شناخته می شود، در واقعیت شامل حرکات بوکس شائولین جنوبی و دیگر تکنیک های ورزش بوکساست. نان چوان شامل حرکات ساده و نمایش های کوتاهی است که حرکات دست و حرکات پی در پی پا آن را شکل می دهند.
10- سبک چانگ چوان (长拳)
در سبک چانگ چوان می توان ترکیبی از سبک های هنرهای رزمی چینی را مشاهده کرد. حرکات این سبک عموما شامل ضربات طولانی مدت و تکنیک های موثر می باشند. چانگ چوان شکل نوپایی از انواع سبک های هنرهای رزمی چینی است و در مسابقات مختلف نیز به آن توجه ویژه ای می شود.