انتخاب منابع مناسب پایان نامه

اولین و اصلی ترین گام در نگارش و تهیه پایان نامه انتخاب موضوع و منابع  است.

دانشجویان دوره ی کارشناسی ارشد و دکتری می بایست پایان نامه ای را برای اتمام دوره ی تحصیلات ارائه دهند، اما اگر به موضوع انتخابی خود علاقه ای نداشته باشند یا اطلاعات کمی در مورد آن زمینه داشته باشند در مسیر تهیه پایان نامه خود به مشکلات بسیاری برمی خورند.

پس از انتخاب موضوع و عنوان پایان نامه، انتخاب مفیدترین و معتبر ترین منابع برای جمع آوری اطلاعات از اهمیت بسیاری برخوردار است.

در این مقاله به بررسی برخی نکاتی که در این امر یاری دهنده است می پردازیم.

جست و جو و انتخاب منابع پایان نامه

جهت انتخاب منابع پایان نامه بهتر است موارد زیر را در نظر گرفت:

• انتخاب کلید واژه های مناسب:

کلید واژه ها می بایست بسیار دقیق و جزئی انتخاب شوند چنانچه در انتخاب این واژگان دقت لازم را نداشته باشید این امکان وجود دارد که منابع مهمی را از دست دهید.

• انتخاب کتب و مقالات صحیح:

توجه به سال انتشار و مولف هر کتاب و مقاله ای که انتخاب می کنید بسیار مهم است زیرا اگر منبع انتخابی برای سال های بسیار گذشته باشد ممکن است  آن نظریه ها دیگر اهمیتی نداشته باشند یا اگر مولف کتب یا مقاله، شخصی معتبر و صاحب نظر نباشد نمی توان نظریه هایش را در یک پژوهش علمی مورد استفاده قرار داد.

لازم به ذکر است که معمولا مقالات از کتاب ها مفید تر هستند زیرا دستاورد های علمی جدید تری را در اختیار ما قرار می دهند.

• انتخاب وب سایت های موثق:

با گسترش فضای مجازی و استفاده بیشتر مردم از اینترنت، دانشجویان اغلب در جستجوی یک وب سایت موثق با اطلاعات مفید برای انجام پایان نامه خود هستند.

چندین مورد از وب سایت هایی که می توان از آن ها استفاده کرد به شرح زیر است:

• وب سایت Science Direct: وب سایت ساینس دایرکت اطلاعاتی درباره ی تمامی رشته های مهندسی، پزشکی، علوم انسانی ، هنر و … را در بر دارد. پس از جست و جوی عنوان یا کلید واژه می توان به مقالات و کتاب های موجود دسترسی پیدا کرد. البته نا گفته نماند تنها چکیده مقاله به صورت رایگان نشان داده می شود و برای دسترسی به تمام مقاله می بایست عضو سایت بود.
• وب سایت Jstor: وب سایت جی استور برای نگارش پایان نامه، مقالات و کتب بسیاری را در اختیار شما قرار می دهد و به راحتی می توان با تنظیم زمان، تنها به مقالات جدید دسترسی و تمام مقالات و کتب را به صورت آنلاین و رایگان در اختیار داشت.
• وب سایت omicsonline: این وب سایت برای جست و جو مقالات و کتب به زبان انگلیسی مورد استفاده قرار می گیرد و منابع بسیار مفیدی را از تمامی رشته ها در اختیار کابران قرار می دهد. از دیگر قابلیت های این سایت می توان به معرفی کنفرانس های معتبر بین المللی اشاره کرد.

معرفی موتورهای جستجوگر قدرتمند برای دستیابی به مقالات آکادمیک:

• گوگل اسکالر Google Scolar:

گوگل اسکالر یکی از جامع ترین و سریع ترین روش های جست و جو برای مقالات علمی-  پژوهشی به شمار می آید که یافتن مقالات و کتاب ها و مجلات علمی را به طور تخصصی انجام می دهد. در این موتور جستجوگر به راحتی می توان مقالات را بر اساس موضوع یا موسسات و نهاد های منتشر کننده، نویسندگان و تاریخ انتشار جست و جو  در اختیار گرفت.

• اسکوپوس Scopus:

دومین روش جست و جو مقالات استفاده از موتور جست و جوی انتشارات الزویر است که یکی از قدرتمند ترین موتور جستجوگرها به حساب می آید. اسکوپوس یک مجموعه کامل و جامعی از نتایج پژوهش ها و مقالات منتشر شده در سراسر جهان در زمینه های مختلف مانند علم پزشکی، مهندسی، علوم اجتماعی و انسانی را به نمایش می گذارد.

این سرویس خود یک نمایه ای از مستندات علمی به شمار می آید و مقالات ISI و بسیاری از کنفرانس های علمی بین المللی را نشان می دهد که این امر اسکوپوس را از دیگر موتورها متمایز می کند. اما مهم ترین ضعف این موتور جستجوگر این است که نمی توان به سادگی و به رایگان از خدمات آن استفاده کرد.

بعلاوه این سرویس ابزارهایی برای تحلیل آماری مقالات در اختیار کابران قرار می دهد، بنابراین می توان این موتور جستجوگر را یکی از محبوب ترین سرویس ها دربین کابران دانست.

• اکادمیک سرچ Academic Search:

اکادمیک سرچ محصولی از شرکت ماکروسافت است که تقریبا رقیبی نسبتا تازه وارد در بازار موتورهای جستجوگر شناخته می شود. این سرویس در سال 2014 منتشر شد و هنوز هم در تلاش است تا اولین دستیار پژوهشی بین کابران شود.  Academic search تا کنون بیش از 80 میلیون مقاله و ژورنال را تحت پوشش خود قرار داده است و می توان آن را یکی از روش های ساده و رایگان برای دست یابی به مقالات علمی دانست.

نکاتی که در تهیه اطلاعات و نگارش پایان نامه کمک کننده است :

• تهیه لیستی از کلمات کلیدی و مفاهیم اصلی موضوع
• پیدا کردن منابع قابل اطمینان به خصوص استفاده از ویکی پدیا
• مراجعه به کتابخانه و مطالعه کتب و مجلات
• یافتن اطلاعات متنوع و پرکاربرد تر
• یادداشت برداری از موضوعات و مطالب
• آنالیز کردن اطلاعات گرد آوری شده
• توجه به تاریخ منابع و مقالات منتشر شده
• انتخاب موضوع در زمینه های مورد علاقه
• مطرح بودن موضوع در سطح منطقه ای یا بین المللی
• مشورت کردن با استادان برای تایید موضوع و مسائل و به طور کلی محتوای پایان نامه
• تدوین گزارشات تحقیق
• غافل نبودن از انجام ویرایش تمام متن توسط ویراستار خبره و با تجربه

و در انتها:

از آنجایی که نگارش پایان نامه یکی از عوامل بسیار کمک کننده در رسیدن به موفقیت است می بایست عاری از هرگونه اشتباهی باشد . همنیطور برای کسانی که قصد ادامه تحصیل در خارج از کشور را دارند می تواند در پذیرش از دانشگاه های معتبر کشورهای مطرح تاثیر به سزایی بگذارد.

نحوه پیدا کردن مقالات و کتب آموزشی از اساسی ترین مشکلات هر دانشجویی به حساب می آید که در این مقاله سعی بر این شد که با معرفی سایت ها و دادن نکات آموزشی گره ای از مشکلات این دانشجویان برداشته شود.