درباره کشور چین و قدمتش، تاریخ هزارساله اش، سنتهایش، وسعت و جمعیتش و با صنعتی که جهان را تسخیر کرده هر چه بگوییم کم گفته ایم.چین کشوری با شگفتی های فراوان و مکانهای دیدنی و قدمتی چندهزارساله است.در این مقاله قصد داریم در مورد تاریخچه شهر ممنوعه چین که در بیجینگ قرارگرفته مطالبی را بیان نماییم.
توصیف شهر ممنوعه
در آن زمان بیجینگ پایتخت و مهمترین شهر سیاسی-اجتماعی چین بود.شهر ممنوعه نیز در مرکز بیجینگ بنا شد.
این مکان که تاریخ ساختش به بیش از هزار سال می‌رسد یکی از قدیمی ترین، زیباترین و شگفت انگیز ترین بناهای یادگاری از امپراطور چین می باشد و توسط دیوارهای بلند سنگین محسوب شده که در آن زمان برای محافظت از شهر این دیوارهای بلند بنا گردیده بود.
در چهار سوی آنجا خاکی یا خندق تعبیه شده است. چهار طرف شهر به ۱۲ راهرو و حیاط منتهی می‌شود.
دو سلسله مینگ و چین به همراه خانواده و خدمه و زن هایشان که به بیش از چند صد نفر می‌رسیدند در این مکان زندگی کرده و پادشاهی نموده اند.
در واقع ۱۴ امپراطور از سلسله مینگ و ۱۰ امپراطور از سلسله چینگ در این شهر یا قلعه حکمفرمایی کرده‌اند. مدتی که این دو سلسله در شهر ممنوعه حکومت کرده اند بیش از ۷۰۰ سال است .
در این مکان همیشه مجالس اشرافی برگزار می شد. همچنین در حیاط و باغ آن مراسم تاجگذاری، جشن ها و نمایش های قدرت نظامی امپراطور ها اجرا می گردید.
از این رو شهر ممنوعه چین را شهرممنوعه بنفش نام نهاده بودند.
البته منظور این نیست که در و دیوارش به رنگ بنفش باشد، بلکه این کلمه ریشه افسانه‌ای و اساطیری دارد.
آنان معتقد بودند که با پادشاه بهشت در ستاره شمالی سکنا دارد که رنگ بنفش یک رنگ سمبولی است و متعلق به این پادشاه است. لذا پادشاهان این مکان نیز دست کمی از پادشاه بهشت ندارند.پس کلمه رنگ بنفش را به این شهر اطلاق کردند .
در آن دوران مردم عادی هیچ گونه دسترسی به این مکان نداشتند. در حقیقت اجازه ورود به این شهر برای همگان آرزویی دست نیافتنی بود. حتی مقامات بالا و سلطنتی و افسران تراز اول نظامی بدون دلیل نمی توانستند به راحتی وارد این مکان شوند مگر اینکه به دستور پادشاه و برای ارائه گزارشات پا به این شهر می گذاشتند. به همین دلیل این شهر را شهرممنوعه نام نهادند. زیرا ورود افراد معمولی به آنجا ممنوع . در واقع این مکان به یک قلعه شبیه بود تا شهر.
از سال ۱۴۰۷ بنای شهر ممنوعه آغاز شد. البته به گفته ای طرح و برنامه ریزی ساخت این قلعه به سال ۱۰۱۱ به دوران اولین سلسله مینگ می‌رسد.
در سال ۱۴۲۰ در پنجمین سال حکومت پادشاهی یونگل که سومین سلسله مینگ بود به اتمام رسید.طبیعتا در این قلعه اتفاقات زیادی رخ می داد. اکثر پادشاهان هر چقدر که می‌توانستند به ظلم و ستم و زجر دادن مردم و زیر دستشان می‌پرداختند .
در غیر اینصورت حکومت شان را از دست می‌دادند. زیرا در آن دوران قانونی برای حمایت مردم نبود. پادشاهان برای اینکه بر قدرت خود بیفزایند مالیاتهای سنگین از مردم می‌گرفتند.
گذری بر زندگی آخرین امپراطور چین
شاید درباره آخرین امپراتور چین تاکنون مطالبی شنیده باشید و شاید فیلم آخرین امپراتور را دیده باشید.
کودک ۳ ساله ای که همه توجه قصر به او بود.او در لباسی زرباف و کلاه پادشاهی که دو برابر هیکلش بود در حیاط قصر گردش می کرد.
چندین خدمتکار و ملازم به دنبال او بودند. سفیر انگلیس برای او دوچرخه ای هدیه آورد که اکنون در موزه شهر ممنوعه وجود دارد.او تحت سرپرستی دولت انگلیس حکومت چین را اداره کرد. در واقع او در سال ۱۹۱۱ آخرین امپراتور سلسله چینگ بود و در این مکان بر مسند قدرت نشست.
او را پیوی خطاب می کردند. او بدشانس ترین امپراطور چین بود.هنگامی که انقلاب چین به وقوع پیوست، به او و خانواده و همراهانش اجازه دادند که در این قصر بمانند.
بالاخره در سال ۱۹۲۴ ارتش چین این خانواده را که آخرین خاندان سلطنتی چینگ بود از آن مکان بیرون کرد. پیوی که نوجوانی بیش نبود به زندان افتاد.او تنها پادشاهی بود که نتوانست از این شهر و امکانات پادشاهی استفاده نماید.او تنها دوران تلخ اسارت را در سراسر زندگی اش به یاد داشت.وی بسیار نگون‌بخت بود.بعد از چند سال زندان بودن، انقلاب چین ثبات یافت و بسیاری از زندانی های سیاسی آزاد شدند.
او نیز آزاد شد . اما بعد از آزادی از زندان مشخص نشد چه اتفاقی برایش رخ داد و چگونه از دنیا رفت. در واقع هیچ خبری از او در دست نیست. می‌گویند بعد از آزادی از زندان به عنوان یک گردشگر به موزه شهر ممنوعه می‌رود و در آنجا ناپدید می‌شود. شهرممنوعه بعد از پاکسازی از خاندان پادشاهی تغییر نام یافت و ((موزه قصر)) نامیده شد و دربهایش به روی همگان باز گردید تا آن زمان این شهر برای همه مردم یک معما و راز بود.
اکثر مردم آرزو داشتند این مکان را از نزدیک ببینند و پا به آنجا بگذارند. با سقوط آخرین امپراتور چین، راز این شهر نیزگشوده شد و مردم برای دیدن آن مشتاقانه می‌رفتند.
شگفتیهای شهر ممنوعه
این شهر مساحتی بیش از ۷۲۰ هزار متر مربع را به خود اختصاص داده است که ۹۶۰ متر طول و ۷۵۰ متر عرض دارد. قصر توپکاپی در استانبول ۷۰۰ هزار متر مربع، واتیکان ۴۴۰ هزار متر مربع و کرملین ۲۷۵ هزار متر مربع مساحت دارد. پس می‌توان اینطور برآورد کرد که این قصر در مقایسه با دیگر قصرهای مهم جهان بزرگترین قصردر دنیا محسوب می‌شود.
عدد ۹ در فرهنگ چین عدد خوش شانسی است. در نتیجه در این قصر ۹۹۹۹ اتاق مجلل ساخته شده که کف اتاقها با فرش‌های زرد درخشان چینی مفروش است. در گوشه هر اتاقی یک محفظه مخصوص برای سوزاندن عود بوده .زیرا در میان چینی‌ها رسم بر این است که هنگام دعا و نیایش ویا آمدن مهمان گیاهان خوشبو دود می کنند تا فضای محیط خوشبو باشد. بخش اصلی قصر کمتر از ۱۴ سال در سالهای ۱۴۲۰. ۱۴۰۷ توسط ۲۰۰ هزار کارگر ساخته شد.البته این اعداد و ارقام تقریبی و به حقیقت نزدیک است.
در سالهای ۱۴۰۰ به بعد مصالح ساختمانی این قصر توسط کشتی که هزاران مایل را طی کرده بود از اقصی نقاط جهان آورده شد.
به طور کلی سبک معماری و هنر چینی در این شهر به خوبی به چشم می‌خورد. ۲۴ ستون درون قصر اصلی دیده می‌شود که نمایانگر ۲۴ ساعت در روز است. ۶ ستون در زیر تخت پادشاهی قرار دارد که از اعداد نمایانگر اژدهاست .اژدها نیز نماد قدرت است. در اواخر قرن ۱۸ این طور برآورد شد که حدود ۹ هزار نفر شامل پادشاه ، خانواده‌اش و خدمه، نظامیان و نگهبانان در این شهر زندگی می کردند.
در این قصر چندین اتاق به حرمسرای پادشاهان اختصاص داده شده بود. پادشاهان و هر کجا که لشکرکشی می‌کردند با مشاهده دختر و یا زنی زیبا به تسخیر او اقدام می‌کردند. این اتاق مملو ازدختران و زنانی بود که از آغوش مادر و پدر و یا همسرشان به اجبار به قصر پادشاه آورده می شدند تا لهو و لعب پادشاه تکمیل شود. هر پادشاه بیش از ۴۰ زن داشت.
هیچ مردی حق ورود به این اتاقها را نداشت جز پادشاه و گاهی پسرانش. البته رسم بر این بود که عده ای از خدمتکاران مرد را از خواجه ها انتخاب می کردند که به زور به این وضعیت درآمده بودند. آنان حق ورود به حرم سرا را داشتند تا کارهای روزمره زنان را انجام دهند.
بعضی از این خدمتکاران خواجه به دلیل چنین عملی که با آن شده بود، دشمن پادشاهان می‌شدند و به نحوی انتقاد می‌گرفتند. چندین اتاق به اتاق های خواب پادشاه و شاهزادگان اختصاص داشت که تخت های مجلل با روتختی های ابریشمی و زردوزی شده و بالشتکهای نرم و زیبا اتاق را پر کرده بود.
اتاق بسیار بزرگ مخصوص سالن غذاخوری برای تعداد زیاد مدعوین و اتاقی برای غذا خوردن پادشاه و ملکه اختصاص داده شده بود که نیمکت های کوتاه پوشیده شده از کوسن های نرم و مخملی و میز های کوتاه به سنت چینی ها دور تا دور اتاق دیده می‌شود. ظروف چینی بزرگ و کوچک با طرح های اژدها، مرغ‌های دریایی و زنان چینی در قفسه جای دارد. پادشاه بعد از صرف شام و برگزاری مراسم شکرگزاری به اتاق خوابش می رفته.
مطالعه در میان بعضی از پادشاهان و شاهزادگان سلسله مینگ جایگاه خاصی داشته است . چهار پادشاه اول سلسله مینگ از تحصیلات عالیه برخوردار بوده اند و در زمینه فلسفه، ریاضیات، نجوم، جغرافیا و فرهنگ چین تحقیق می نمودند .
لذا یکی از این اتاق ها را به اتاق مطالعه اختصاص داده بودند که در ساعات معینی در روز به این اتاق می رفتند. در مدتی که پادشاه در حال مطالعه بود کسی اجازه ورود به اتاق را نداشت، حتی نزدیک‌ترین فرد به پادشاه. در این اتاق کتابخانه ای مملو از کتاب‌های خطی وجود دارد که امروزه به عنوان با ارزش‌ترین کتابخانه‌های چین محافظت می‌شود.
اتاق دیگر در مجاورت اتاق مطالعه به اتاق صرف چای و نوشیدنی اختصاص داشته. هرگاه پادشاه از مطالعه می شد به این اتاق می آمد و نوشیدنی می نمود.
ظروفی که پادشاه و ملکه و شاهزادگان برای خوردن و نوشیدن استفاده می‌کردند از طلای ناب بوده . بیش از ۳۰۰۰ ظرف طلا از این شهر یافت شده که مربوط به قرن ۱۵ و است.
قصری نیز درظلع غربی شهر محل تفریح پادشاهان است قصری پر از سازهای موسیقی و نیمکت‌های راحت مملو از بالشتکهای زربافت برای نشستن و آسایش و پادشاهان دیده می‌شود که امروزه به صورت موزه درآمده است.
همه دیوانه قطع با چوب پوشانده شده و توسط نقاشان معروف آن زمان نقاشی شده است.دیگهای بزرگ برنزی مملو از آب در گوشه گوشه قصر قرار می گرفته تا به هنگام بروز آتش برای مهار آن به کار می‌برند، در واقع این قصریا شهریا قلعه ۱۲ بخش دارد.
این بخش ها را به بهشت آسمانی، صلح و آرامش دنیای نام نهاده بودند. در بهشت آسمانی به امور روزمره می پرداختند و در آرامش دنیوی اتاق هایی برای زایمان زنان پادشاه در نظر گرفته شده بود.
باغ شهر ممنوعه
با یک نگاه گذرا به این باغ به عظمت و زیبایی آن پی می بریم. باغی مملو از گل و سبزه و درختان انبوه که توسط باغبانان آرایش داده شده است .باغی با راه‌های عبوری سنگفرش شده با اشکال هندسی مرتب و زیبا، حوضهای زیبا با فواره هایش نیز توجه هر بیننده ای را به خود جلب می‌کند.جز سنگفرش ها که از سنگهای خاکستری ساخته شده است و با قدم زدن در این باغ انسان به آرامش خاصی می رسد و امروزه یکی از زیباترین و بزرگترین باغ‌های جهان محسوب می‌شود.
کمی بیشتر وارد جزئیات بنای ساختمان و شهرممنوعه شویم، دور تا دور این شهر همانطور که گفته شد دیوارهای سنگی قرمز رنگ به ارتفاع ۱۰ متر کشیده شده است. تقریباً به اندازه ۶ آدم بلندی دارد به طوری که هیچ کس نمی توانست درون این شهر را مشاهده نماید. دور تا دور این دیوارها خندق‌های به عمق ۵۲ متر قرار گرفته، چهار پل برروی خندق ها قرار دارد که محل عبور از خندق و رسیدن به داخل قصر می باشد زندگی در این چهار دیواری عجیب و شگفت انگیز بوده . افرادی که حق زندگی در این شهر را داشتند حتی ممکن بود در سراسر عمرشان یک بار هم بیرون از شهر را ندیده بودند.در این چهاردیواری به دنیا آمدند و زندگی می‌کردند و می مردند و همانجا دفن می شدند. البته رسوم چینی‌ها سوزاندن و نگهداری خاکستر مردگان بوده و هست.
هر چقدر درباره این شهر بنویسیم بازهم گفتنی وی وجود دارد اما متاسفانه این مقاله گنجایش توصیف بیشتر این شهر را ندارد. ما سعی نمودیم چکیده ای از تاریخچه این شهر را بیان نماییم. امیدواریم مورد توجه شما واقع شده باشد.